Nowy SIM ZHP w metodyce starszoharcerksiej - Znajdź swój kierunek!

 

Harcerze starsi to młodzież w wieku 13 - 16 lat. Ich charakterystyczną formą aktywności jest poszukiwanie - inne spojrzenie na świat oraz szukanie autorytetów. W ramach nowego SIM będziesz miał aż 6 instrumentów metodycznych do pracy z HS-ami.

Próba harcerki / harcerza

Cel próby jest niezmienny - ma zapoznać kandydata z harcerskimi ideałami i podstawowymi informacjami o ZHP, a także zwyczajami i zadami panującymi w drużynie. Próba harcerza składa się z 8 niezmiennych zadań podstawowych, których realizacja jest niezbędna do pozytywnego zamknięcia. Oczywiście listę zadań można poszerzyć o elementy związane z tradycją środowiska. Wtedy jednak próba powinna mieć taki sam kształt dla wszystkich członków drużyny. Zadania podstawowe dopasowane są swoim poziomem odpowiednio do każdej metodyki.

Czas potrzebny do realizacji próby nie powinien przekroczyć 6 miesięcy. Zrealizowanie próby stanowi automatyczne dopuszczenie kandydata do złożenia Przyrzeczenia Harcerskiego, a to nie powinno odbyć się później niż 3 miesiące po pozytywnym zamknięciu próby.

Stopnie harcerskie - pionierka - odkrywca / samarytanka - ćwik

Po pierwsze: otwarcie próby nie jest uzależnione od tego czy harcerze złożyli Przyrzeczenie Harcerskie, dopiero jednak po otrzymaniu krzyża harcerskiego próbę na stopień można zamknąć. Podobnie jak w innych metodykach, tak samo tutaj stopnie zostały dopasowane do wieku harcerzy:

  • pionierka/odkrywca - 13 - 15 lat
  • samarytanka/ćwik - 14 - 16 lat

Nie są to jednak ramy sztywne, a drużynowy ma za zadanie dopasować stopień do aktualnych potrzeb rozwojowych. Stopnie harcerskie zdobywane są indywidualnie, a podstawę realizacji powinna stanowić ogólna działalność harcerska. Oczywiście część zadań można realizować w domu czy szkole, np. podczas zaliczeń projektów o własnych pasjach. Czas potrzebny do realizacji zadań to min. 9, a maksymalnie 12 miesięcy.


Próba składa się z 15 zadań podstawowych oraz wymogu zdobycia określonej ilości sprawności, tropów i wyzwań. Co ważne każdy z tropów powinien być z innej kategorii, a jeden musi być związany ze służbą. Jeżeli której z zadań podstawowych zostało wcześniej zrealizowane, nie ma konieczności jego powtarzania. Można zaliczyć je w poczet próby na stopień. To samo tyczy się dowolnej liczny sprawności oraz wyłącznie jednego tropu.

Wszystkie zadania mają pomóc w osiągnięciu celów zapisanych w idei stopnia. Należy również przed zamknięciem próby zastanowić się czy osiągnięto wskazany poziom. Zamykanie próby z wynikiem negatywnym powinno mieć miejsce tylko w przypadku, gdy przedłużenie próby skutkowałoby zdobywaniem stopnia nieadekwatnego do wieku. Wtedy lepszym rozwiązaniem będzie otwarcie nowej próby.

A co jeżeli zaczynamy realizację stopni od pionierki lub odkrywcy?

Tutaj też sprawa jest prosta — wystarczy uzupełnić próbę o 1 - 5 zadań dodatkowych na podstawie zadań podstawowych ze stopni wcześniejszych, które uzupełnią kluczowe kompetencje z obszaru "wyrobienia harcerskiego".

Kształtowanie charakteru przez stawianie WYZWAŃ

Wyzwania już od dawna stanowiły element misji ZHP. Od teraz posiadamy jednak gotowe narzędzie do pracy nad sobą. Wyzwania są próbą charakteru. Ich zadaniem jest rozwinięcie mocnej strony lub zmierzenia się z trudnością. To mocno zindywidualizowany instrument metodyczny, a jego podstawę mają stanowić idee zawarte w Prawie i Przyrzeczeniu Harcerskim. W skrócie należy wybrać aspekt, nad którym chce się pracować, sformułować zadanie, które ma pomóc w rozwoju i je wykonać.

Naramiennik starszoharcerski

Naramiennik starszoharcerski ma pełnić funkcję oznaczenia przynależności do odpowiedniej grupy metodycznej. Nie będzie więc noszony przez metodyków starszoharcerskich, którzy nie należą do HSów, ale pracują z nimi jako kadra. Próba na naramiennik realizowana jest indywidualnie - może być połączona również z próbą harcerza, jeżeli kandydat nie złożył Przyrzeczenia Harcerskiego. Warunkiem koniecznym do zdobycia naramiennika jest odbycie próby, zawierającej działanie w środowisku HS, zapoznanie się z symboliką róży wiatrów oraz dewizą starszoharcerską, a także zrealizowanie jednego zadania w nowej dziedzinie.

Sprawności harcerskie - system instrumentów metodycznych ZHP

Sprawności to kolejny z indywidualnych instrumentów metodycznych. To zdobyta i udowodniona działaniem umiejętność, którą harcerka lub harcerz potrafi się posłużyć. Wybór zdobywanej sprawności zależy wyłącznie od harcerzy. Co ważne sprawności nadal mają 4 poziomy trudności, jednak zrezygnowano ze sprawności mistrzowskich. W nowym SIM są to po prostu sprawności czterogwiazdkowe. Ich realizacja powinna odbywać się według odpowiedniego programu. Nie ma obowiązku zdobywania wszystkich sprawności z danej serii po kolei. Podobnie, nic nie stoi na przeszkodzie, aby harcerz zdobywał sprawność ***, jeżeli ta jest dopasowana do jego umiejętności.

Lista sprawności harcerskich jest zamknięta, a dodanie kolejnych wymaga potwierdzenia przez GK.

Tropy — poszukiwanie własnych ścieżek

Tropy to instrument wspierający pracę w zastępach. Stanowią przedsięwzięcie planowane oddolnie i realizowane autonomicznie pod okiem zastępowego. To całe zastępy mają decydować o wyborze ścieżki, celu i zadań. Tropy powinny być realizowane podczas zbiórek zastępów, a ich cel jednoznaczny i zrozumiały dla wszystkich harcerzy.

Realizowane tropy powinny należeć do jednej z 7 ścieżek tematycznych: natura, inicjatywa, ojczyzna, braterstwo, zaradność, odkrywanie, człowiek, a czas ich zdobywania nie powinien przekroczyć 4 - 8 zbiórek. Realizację każdego tropu należy podsumować na forum całego zastępu.

Reasumując: realizacja tropów ma tak naprawdę tylko 3 kroki:
1. Planowanie: zbieranie informacji, ustalenie celów i podział obowiązków
2.Aktywne działanie: wykonanie zadania/służby, według własnego pomysłu, w którym każdy członek zastępu ma swoją rolę do odegrania
3. Podsumowanie: ocena osiągnięcia założonych celów oraz chwalenie się rezultatami ;)

Tropy stanowią odnowioną wersję projektów starszoharcerskich. Istotną różnicą jest jednak fakt, że dla tropów istnieje propozycja karty tropów oraz gotowe przykłady. Zaleca się jednak, aby tropy były realizowane w dowolnej formie i tematyce. W końcu harcerze najlepiej wiedzą czego brakuje w ich małych ojczyznach.

Sprawdźcie również nasze pozostałe blogi dotyczące nowego SIM:

Redaktor: Natalia Perlińska

Artystka Woda Góry Las! Wszystkie wzory na koszulkach, plakietkach, grafiki w naszym internecie tworzy własnie ona. Niesamowicie kreatywna i uzdolniona, a przy tym bardzo pozytywna i pomocna. Poza byciem grafikiem działa w Referacie Specjalnościowym Chorągwi Wielkopolskiej i Harcerskim Kręgu Akademickim “SKIPP”. Co może robić grafik w wolnym czasie? Rysuje! Prezentuje swoje dzieła na instagramie.

Polecane produkty

Naramiennik starszoharcerski ZHP

Naramiennik starszoharcerski ZHP

Symbol ruchu starszoharcerskiego do nałożenia na lewy pagon bluzy mundurowej.
Krokiewka metalowa na pagon

Krokiewka metalowa na pagon

Metalowa krokiewka do przypięcia na pagon. Oznaczenie stopnia harcerskiego.
Poradnik harcerski ScoutBook - kompendium wiedzy harcerskiej

Poradnik harcerski ScoutBook - kompendium wiedzy harcerskiej

Szukasz poręcznego, ale jednocześnie zawierającego wszystkie najpotrzebniejsze informacje poradnika dla harcerzy? Sprawdź nasz świetny porad...