Metodyka harcerska jest właściwa do pracy z harcerkami i harcerzami w wieku 10 - 13 lat. Nowy SIM ma pozwolić im na korzystanie z przedstawionych propozycji bez konieczności modyfikacji. Ma to ułatwić pracę i zunifikować posiadane umiejętności przy zdobywaniu konkretnych sprawności czy stopni.
Zacznijmy jednak od początku, czyli od próby harcerza. Jej zadaniem jest tylko (i aż) zapoznanie kandydata z najważniejszymi ideałami, zasadami czy zwyczajami. Nie ma ona mieć formy "przedstopnia", jak nie raz bywa to w niektórych środowiskach, a skłaniać do podjęcia świadomej decyzji dotyczącej złożenia Przyrzeczenia Harcerskiego. Próba harcerki/harcerza składa się z 8 zadań, a ich realizacje jest niezbędna do pozytywnego zamknięcia. Środowiska mogą rozszerzyć tę listę, jednak powinno mieć to formę jednolitą dla wszystkich harcerzy oraz nie zwiększać jej trudności. Czas trwania próby nie powinien przekraczać 6 miesięcy.
Stopnie harcerskie — ochotniczka — młodzik / tropicielka — wywiadowca
Na początku rzecz najważniejsza: otwarcie próby nie jest uzależnione od tego czy harcerze złożyli Przyrzeczenie Harcerskie, dopiero jednak po otrzymaniu krzyża harcerskiego próbę na stopień można zamknąć. Podobnie jak w innych metodykach, tak samo tutaj stopnie zostały dopasowane do wieku harcerzy:
- ochotniczka / młodzik - 10 - 12 lat
- tropicielka / wywiadowca - 12 - 13 lat
Stopnie harcerskie zdobywane są indywidualnie, a podstawę realizacji powinna stanowić ogólna działalność harcerska. Oczywiście część zadań można realizować w domu czy szkole, np. podczas zaliczeń projektów o własnych pasjach. Czas potrzebny do realizacji zadań to min. 6, a maksymalnie 12 miesięcy.
Próba składa się z listy 15 zadań podstawowych oraz wymogu zdobycia określonej ilości sprawności, tropów i wyzwań. Co ważne każdy z tropów powinien być z innej kategorii, a jeden musi być związany ze służbą. Jeżeli której z zadań podstawowych zostało wcześniej zrealizowane, nie ma konieczności jego powtarzania. Można zaliczyć je w poczet próby na stopień. To samo tyczy się dowolnej liczny sprawności oraz wyłącznie jednego tropu.
Zamykanie próby z wynikiem negatywnym powinno mieć miejsce tylko w przypadku, gdy przedłużenie próby skutkowałoby zdobywaniem stopnia nieadekwatnego do wieku. Wtedy lepszym rozwiązaniem będzie otwarcie nowej próby.
A co jeżeli zaczynamy realizację stopni od tropicielki lub wywiadowcy?
Tutaj też sprawa jest prosta — wystarczy uzupełnić próbę o 1 - 5 zadań dodatkowych na podstawie zadań podstawowych ze stopnia wcześniejszego, które uzupełnią kluczowe kompetencje z obszaru "wyrobienia harcerskiego".
Sprawności harcerskie
Sprawności to kolejny z indywidualnych instrumentów metodycznych. To zdobyta i udowodniona działaniem umiejętność, którą harcerka lub harcerz potrafi się posłużyć. Wybór zdobywanej sprawności zależy wyłącznie od harcerzy. Co ważne sprawności nadal mają 4 poziomy trudności, jednak zrezygnowano ze sprawności mistrzowskich. W nowym SIM są to po prostu sprawności czterogwiazdkowe. Ich realizacja powinna odbywać się według odpowiedniego programu. Nie ma obowiązku zdobywania wszystkich sprawności z danej serii po kolei. Podobnie, nic nie stoi na przeszkodzie, aby harcerz zdobywał sprawność ***, jeżeli ta jest dopasowana do jego umiejętności.
Lista sprawności harcerskich jest zamknięta, a dodanie kolejnych wymaga potwierdzenia przez GK.
Tropy harcerskie ZHP — nic nie zastąpi zastępów
Tropy to instrument wspierający pracę w zastępach. Stanowią przedsięwzięcie planowane oddolnie i realizowane autonomicznie pod okiem zastępowego. To całe zastępy mają decydować o wyborze ścieżki, celu i zadań. Tropy powinny być realizowane podczas zbiórek zastępów, a ich cel jednoznaczny i zrozumiały dla wszystkich harcerzy.
Realizowane tropy powinny należeć do jednej z 7 ścieżek tematycznych: natura, inicjatywa, ojczyzna, braterstwo, zaradność, odkrywanie, człowiek, a czas ich zdobywania nie powinien przekroczyć 4 - 6 zbiórek. Realizację każdego tropu należy podsumować na forum całego zastępu.
Reasumując: realizacja tropów ma tak naprawdę tylko 3 kroki:
1. Planowanie: zbieranie informacji, ustalenie celów i podział obowiązków
2. Realizacje: wykonanie zadania, według własnego pomysłu, w którym każdy członek zastępu ma swoją rolę do odegrania
3. Podsumowanie: ocena osiągnięcia założonych celów oraz chwalenie się rezultatami ;)
Kształtowanie charakteru przez stawianie WYZWAŃ
Wyzwania już od dawna stanowiły element misji ZHP. Od teraz posiadamy jednak gotowe narzędzie do pracy nad sobą. Wyzwania są próbą charakteru. Ich zadaniem jest rozwinięcie mocnej strony lub zmierzenia się z trudnością. To mocno zindywidualizowany instrument metodyczny, a jego podstawę mają stanowić idee zawarte w Prawie i Przyrzeczeniu Harcerskim. W skrócie należy wybrać aspekt, nad którym chce się pracować, sformułować zadanie, które ma pomóc w rozwoju i je wykonać.
System Instrumentów Metodycznych ZHP dla metodyki harcerskiej w skrócie
Od teraz do dyspozycji macie, aż 5 różnych instrumentów: próbę harcerza, stopnie, sprawności, tropy oraz wyzwania. Harcerze mogą korzystać z rozpisanych propozycji bez konieczności nanoszenia zmian, a część zadań możliwa jest do wykonania również w domu czy szkole, a nie tylko na zbiórkach i wyjazdach harcerskich. W przypadku realizacji zadań "poza harcówką" ważny będzie jednak odpowiedni i stały kontakt z rodzicami. To jak? Do dzieła! Nie taki nowy SIM straszny jak go malują!
Sprawdźcie również nasze pozostałe blogi dotyczące nowego SIM:
Artystka Woda Góry Las! Wszystkie wzory na koszulkach, plakietkach, grafiki w naszym internecie tworzy własnie ona. Niesamowicie kreatywna i uzdolniona, a przy tym bardzo pozytywna i pomocna. Poza byciem grafikiem działa w Referacie Specjalnościowym Chorągwi Wielkopolskiej i Harcerskim Kręgu Akademickim “SKIPP”. Co może robić grafik w wolnym czasie? Rysuje! Prezentuje swoje dzieła na instagramie.
|
