Nowy System Instrumentów Metodycznych (SIM) - ZUCHY

 

Nowy System Instrumentów Metodycznych ZHP — Zuchy

Zuchy to najmłodsi członkowie Związku Harcerstwa Polskiego (6 - 10 lat). Ich podstawową jednostkę organizacyjną stanowią gromady zuchowe. Nowy System Instrumentów Metodycznych w tej grupie zmienia chyba najmniej, w końcu jednak, po wielu latach gwiazdki zuchowe zostały oficjalnie uznane. Zgoła szukać odpowiednika stopni harcerskich w poprzednim regulaminie. Sprawdźcie, jak więc wygląda nowy program gwiazdek, sprawności oraz tropów zuchowych.

Wizja zucha opuszczającego gromadę

Po raz pierwszy w historii drużynowe i drużynowi gromad zuchowych posiadają wyrażoną słownie wizję zucha, który opuszcza gromadę. Dobra wizja jest ambitna, ale realna — wskazuje obszary, na które należy zwracać uwagę w rozwoju dziecka. W jej ramach uwzględniono kilka obszarów: aktywne działanie w swoich wspólnotach, poznawanie świata, zaradność, dbanie o siebie i hart ducha, a także kwestię godności zaufania. Co ważne, są to pola nad którymi powinno się pracować od pierwszego dnia przystąpienia zucha do gromady zuchowej, a nie tylko podczas ostatniego roku.

Gwiazdki zuchowe

To pierwszy z indywidualnych instrumentów metodycznych w gromadach. Ma powodować stały, wszechstronny i równomierny rozwój w różnych obszarach.

Aby otworzyć próbę na gwiazdkę, zuch musi złożyć Obietnicę Zucha. Nie istnieje jednak coś takiego jak "próba zucha" - jej miejsce zajmują zbiórki "pierwszego miesiąca", które wprowadzają nowych członków gromady w harcerski świat, a dla starszych zuchów stanowią przypomnienie w obrębie Prawa Zucha. Gwiazdki mają być zdobywane odpowiednio do wieku, a co za tym idzie, są dostosowane do rozwoju psychofizycznego dziecka (Zuch ochoczy - 6 - 8 lat, zuch sprawny - 8 - 9 lat, zuch zaradny - 9 - 10 lat).

Program każdej gwiazdki zuchowej składa się z zadań podstawowych (zawartych w specjalnie przygotowanych książeczkach), zadania indywidualnego, zdobytych sprawności oraz tropów. Na każdym poziomie należy zdobyć inną ilość sprawności oraz tropów — wraz z rozwojem dziecka oraz zwiększaniu jego umiejętności ta liczba również się zwiększa.

Nie należy modyfikować zadań podstawowych — jest to dopuszczone jedynie w bardzo szczególnych przypadkach. Co ważne, zaliczone wcześniej zadania podstawowe zaliczane są w poczet próby. Nie ma konieczności ich powtarzania, ani zastępowania. Tak samo zaliczyć można realizowane sprawności oraz tropy, jeżeli nie stanowiły części wcześniej realizowanej próby i nie przekraczają połowy wymaganych.

W próbie należy również zamieścić jedno zadanie indywidualne. Stanowi ono swoisty odpowiednik wyzwania. Zadanie ma rozwijać mocne strony lub pomóc zmierzyć się z wybraną trudnością. Powinno być ono przydzielone przez kadrę, a jeżeli dotyczy życia domowego koniecznie skonsultowane z rodzicami lub opiekunami prawnymi. Co ważne musi posiadać jednoznaczne kryterium zaliczenia (tak/nie), a czas realizacji nie powinien przekroczyć 1 miesiąca.

Co może być zadaniem indywidualnym? Ograniczenie korzystania z komputera, opieka nad ogrodem czy zrobienie zakupów. Zależy to tylko od potrzeb i możliwości zuchów.

Tropy zuchowe ZHP

Tropy to nic innego niż odpowiednik zuchowych sprawności grupowych. Są zdobywane całą gromadą, a ich realizację koordynuje kadra. Zespołowe zdobywanie tropów polega na aktywnym udziale zucha w zabawach gromady podczas tematycznych cykli zbiórek (5-6).

Tropy powinny stanowić podstawę planu pracy gromady zuchowej. W ciągu całego roku harcerskiego powinno zdobywać się co najmniej jeden trop z każdej z 7 ścieżek: obywatelskiej, sportowej i turystycznej, bajkowej, kulturoznawczej, artystycznej, przyrodniczej oraz zawodowej. Realizacje tropów mają pomagać we wszechstronnym rozwoju zuchów, a każdy z nich powinien odpowiadać na co najmniej jedne cel zrównoważonego rozwoju. Tropy należy wybierać z zamkniętej listy zatwierdzonej przez Główną Kwaterę ZHP. Wyjątek stanowią jedynie obrzędowe tropy związane z bohaterem środowiska.

Sprawności zuchowe 

Sprawności to kolejny z indywidualnych instrumentów metodycznych. Mają pomagać w samodzielnym podejmowaniu działań. Zuchy mogą je zdobywać według własnego wyboru, nawet przed złożeniem Obietnicy Zuchowej. Sprawności mogą być również realizowane przez kilku zuchów jednocześnie (np. podczas zajęć na biwaku), każde z nich musi jednak wtedy wykazać się odpowiednimi umiejętnościami. Wymagania dodatkowo zostały rozpisane na 3 poziomy, odpowiednio dla poszczególnych gwiazdek. Co ważne, lista sprawności zuchowych jest zamknięta, a dodanie kolejnych wymaga potwierdzenia przez GK.

Każdą ze sprawności zuch może zdobyć tylko raz — nie ma powodu, aby powtarzać realizację zadań przewidzianych dla zucha drugiej czy trzeciej gwiazdki.

Przyznawanie stopni, sprawności i tropów

Zarówno otwarcie jak i zamknięcie każdego ze stopni, sprawności czy tropów powinno mieć obrzędową formę. Przyznanie poszczególnych odznak powinno być ujęte w rozkazie drużynowego, jego czytanie zuchom nie jest jednak konieczne. Może być to spowodowane np. charakterystyczną fabułą danego tropu.

Macie jakieś własne tradycje gromady związane z przyznawaniem sprawności? Dajcie nam znać!

Sprawdźcie również nasze pozostałe blogi dotyczące nowego SIM:

Redaktor: Natalia Perlińska

Artystka Woda Góry Las! Wszystkie wzory na koszulkach, plakietkach, grafiki w naszym internecie tworzy własnie ona. Niesamowicie kreatywna i uzdolniona, a przy tym bardzo pozytywna i pomocna. Poza byciem grafikiem działa w Referacie Specjalnościowym Chorągwi Wielkopolskiej i Harcerskim Kręgu Akademickim “SKIPP”. Co może robić grafik w wolnym czasie? Rysuje! Prezentuje swoje dzieła na instagramie.